Sangue Azzurro

Fragment pochodzi z książki: „Italský chrtík: Aristokrat s duší klauna” Helena Podaná
Tłumaczenie na język polski: Eliza Klonowska

Syndrom łysienia u błękitno umaszczonych psów

Stosunkowo częstym problemem, który spotykamy u charcików na całym świecie jest wypadanie sierści spowodowane zredukowanymi genami u szaro umaszczonych i kremowych charcików.

Ta przypadłość nie występuje jedynie u charcików włoskich, ale możemy ją spotkać u wielu innych ras z niebieskim i płowym zabarwieniem z tzw. umaszczeniem rozcieńczonym/rozrzedzonym (mutacja w genie D). Ten niedobór dotyczy np. niebiesko zabarwionych dobermanów, wyżłów weimarskich, jamników, yorków, pinczerów miniaturowych itp. Czasem to zaburzenie wzrostu sierści jest nazywane łysieniem kolorowych mutantów, częściej spotykamy się jednak z angielskim oznaczeniem CDA Colour Dilute Alopecia.

Osobniki dotknięte tą przypadłością mają pigment rozłożony nierównomiernie we włosach i w znacznie większych ziarnkach pigmentu, tak zwanych makromelanosomach, które powodują kruchość i łamliwość włosów. Występuje również dysplazja pęcherzykowa. U niektórych osobników włosy łamią się powyżej poziomu skóry, u innych w ogóle nie wyrastają z mieszków włosowych. Ta nadmierna kruchość prowadzi do powstawania łysiny, a połamane włosy podrażniają skórę, przez co na skórze pojawiają się owrzodzenia, zaskórniki, a nawet łuszczenie się. Skóra dotknięta łysieniem jest w delikatna w dotyku i miękka. Często na skórze pojawiają się jednolite oddzielone prążki wyraźnie ciemnej barwy. Podszerstek bywa krótki i nazywany jest meszkiem.

Po urodzeniu osobniki dotknięte tą przypadłością mają normalną sierść, problemy ze skórą i sierścią zaczynają się pojawiać wyjątkowo od 6 miesiąca życia, a zazwyczaj w okresie od 12 miesięcy do 3 lat. Czasem CDA pojawia się w późniejszym wieku – około 6 lat. Pies straci sierść przed wszystkim na grzbiecie wzdłuż kręgosłupa, na zadzie, często na ciemieniu głowy i karku. Łysienie może przechodzić na rdzeń/korzeń/nasadę ogona i ogon, wyjątkowo także na uda.

Ciemnej pigmentowane obszary i białe znaczenia nie bywają dotknięte tą wadą.Ogólnie uważa się, że ciemniejsze zabarwienie osobników np. ubarwienie nazywane ciemnoszarym jest rzadziej dotykane tą przypadłością, jest ona mniej wyraźna lub pojawia się później niż u osobników o jaśniejszym zabarwieniu.

Uwaga - w miesiącach zimowych sierść charcików może równomiernie przerzedzać się na całym ciele i może to dotyczyć także osobników z ubarwieniem czarnym lub czarnym pigmentem. Nie ma to nic wspólnego z CDA. Choroba charakteryzuje się łysymi plamami na szyi oraz wzdłuż kręgosłupa, jak opisano powyżej.

Przed diagnozowaniem CDA, które ma przecież wiele typowych cech związanych z obciążonym umaszczeniem, dobrze jest wykluczyć inne przyczyny utraty sierści. Lekarze weterynarii zwykle zalecają wykonanie najpierw testów na obecność kultur grzybów, infekcji bakteryjnych lub zeskrobanie skóry, aby wykluczyć obecność pasożytów skórnych itp. Należy podkreślić, że łamliwość włosów spowodowana CDA może wtórnie powodować bakteryjne infekcje skóry poprzez mechaniczne podrażnienie powierzchni skóry. CDA występuje razem z problemami hormonalnymi.

Badanie mikroskopowe włosów, obecność rozcieńczonego (rozjaśniającego) pigmentu i charakterystyczne cechy braku sierści, problemy z wzrostem sierści mogą potwierdzić chorobę. Testy genetyczne, które są obecnie przeprowadzane wykazują, że osłabienie/zrzedzenie sierści i mutacja na genie D, która powoduję tą chorobę nie są bezpośrednim potwierdzeniem CDA. Możemy stwierdzić, że obecność mutacji genu D, nie oznacza, że zawsze musi się rozwinąć CDA, jednak wszystkie psy z CDA tą mutację mają. Podejrzewa się istnienie specyficznego rozmytego (rozjaśniongo) szczątkowego/zredukowango genu D1, który by miał być odpowiedzialny za CDA.

Zespół łysienia jest nieuleczalny. Objawy można złagodzić jedynie poprzez pielęgnację sierści, stosowanie środków nawilżających skórę i specjalnych szamponów o działaniu antybakteryjnym, suplementy diety i tym podobne.

W niektórych krajach, np. w USA, osobniki z CDA są wykluczone z hodowli, ponieważ genetyczna przyczyna tej wady nie jest do końca poznana, a jej dziedziczenie nie zostało w pełni zbadane. Osobniki dotknięte tą wadą nie powinny być używane do rozrodu, a jeśli choroba objawi się później, właściciele i hodowcy psów kryjących powinni o tym poinformować doradcę hodowli, hodowcę właścicieli psów z miotu po dotkniętych chorobą przodkach. Ważnym jest aby hodowcy i właściciele psów przeznaczonych do krycia mieli świadomość istnienia tego problemu i byli na tyle odpowiedzialni by po stwierdzeniu tej przypadłości w linii chowu zaprzestać rozmnażania osobników dotkniętych tą wadą. By nie kojarzyli zwierząt, które mają predyspozycje do CDA z powodu szarego/niebieskiego i izabelowatego ubarwienia (kremowego)*. Wielką ostrożność powinni mieć hodowcy ukierunkowani na chów czysto szarych (błękitnych) charcików.

* We wzorcu rasy FCI, czytamy: "Umaszczenie: Jednolicie czarne, szare oraz izabelowate (jasnożółtawe, beżowe) we wszelkich możliwych odcieniach." Amerykanie mają inne nazwy umaszczenia charcików włoskich, ale przede wszystkim bardziej szczegółowe. Europejski wzorzec do jednego worka wrzuca wszystkie odcienie izabelowatego, w tym krem. Autorce cały czas chodzi o umaszczenie rozjaśnione, "diluted" i kiedy używa słowa "izabelowaty", ma na myśli kremowy odcień, bardzo jasną sierść.

Podpisy do obrazków:
1 zaczyna brakować sierści na głowie kłębie i przy kręgosłupie
2 często są widoczne pasma włosów, które mają tendencję do łamania się, podszerstek jest nazywany meszkiem.
3 intensywność występowania łysych miejsc się może zmieniać w zależności od pory roku
4 schemat tworzenia pigmentowych granulek we włosie na lewo normalna głęboka pigmentacja włosa, w środku pigmentowe granulki we włosie z rozmytym (rozjaśnionym) pigmentem, na prawo włos dotknięty CDA granulki pigmentu są zbyt duże, naruszają kutikulę (wierzchnią warstwę) włosa aż włos się łamie